Pierwsza podróż Krzysztofa Czyżewskiego do Budapesztu, Siedmiogrodu (Rumunia) i Pragi; w podróży uczestniczył też fotografik Marek Skorupski. Celem podróży było przygotowanie projektu "Pamięć starowieku" poświęconego Siedmiogrodowi, międzynarodowego seminarium “Kultury małych ojczyzn Europy Środkowowschodniej – nowe formy działania”, konferencji inicjujacej powstanie Instytutu Kultur Europy Środkowowschodniej i wystawy fotograficznej o Siedmiogrodzie, również pozyskanie materiałów do zbiorów Centrum Dokumentacji Kultur Pogranicza – płyt, kaset, książek, czasopism.

Przebieg podróży
Krzysztofa Czyżewskiego i Marka Skorupskiego do Budapesztu, Siedmiogrodu i Pragi
13 lutego - 8 marca 1992


I. Budapeszt 14-20 lutego 1992

– poznawanie ruchu “domów tańca” – węgierski dom tańca “Kalamajka”, żydowski dom tańca “Hora”; spotkanie z dyrektorem domu tańca, panią Györgyi Otvos oraz kontakty z muzykami i tancerzami

– spotkanie z Zoltanem Kallosem, etnografem i pieśniarzem, autorem płyt i książek o Siedmiogrodzie

– koncert w Centrum Folkloru zespołów “Meta” i “Vujicics” z Martą Sebestyen

– wystawy: malarstwo Gyozo Somodi w Muzeum Ernsta oraz o ludziach Csango w Muzeum Etnograficznym (spotkanie z autorem zdjęć – Csomą Gergely)

– spotkanie z Gezą Enz – sekretarzem stanu w rządzie węgierskim oraz prezesem Fundacji “Illesa”

– spotkanie z Konradem Sutarskim, dyrektorem Ośrodka Informacji i Kultury Polskiej

– spotkanie z Leszkiem Henzlem, konsulem RP

– spotkanie z Gustawem Molnarem, prezesem Fundacji “Dunataj” i redaktorem naczelnym pisma “Limes” (“Granice”)

– spotkanie z Andrasem Berecem, śpiewakiem muzyki tradycyjnej

– spotkanie z Andrasem Csonką, wicedyrektorem Węgierskiego Centrum Informacji Kulturalnej

– spotkanie z Andrasem Hadikiem, pracownikiem Muzeum Architektury

– spotkanie z Jozsefem Birynyi – dział muzyki Muzeum Etnograficznego, kierownikiem zespołu muzyki tradycyjnej.


II. Siedmiogród 20 lutego-1 marca 1992

1. Koloswar (Cluj) 20-25 lutego:

– spotkania z Zsofią Balla - poetką, Gaborem Tompą - dyrektorem teatru węgierskiego, Laszlo Vetesi - pastorem i teologiem, Sandorem Szilagyi – z ruchu “non-violence”, Zsoltem Sabo - redaktorem naczelnym pisma “Muvelodes”, Kati Panek - piosenkarką i aktorką

– wyjazd do regionu Kalotaszeg i spotkania ze skrzypkiem Sandorem Fodorem “Netti” i muzykami cygańskimi z wioski Mera oraz pieśniarką i poetką Erzebet Erdei z wioski Vista

– wyjazd do regionu Mezoseg z przewodnikiem Z. Kallosem

– wyjazd do wioski Gyorgyfalwa z przewodnikiem Z. Kallosem

2. Marosvasarhely (Tirgu-Mures) 25 lutego 1992:

– spotkania z Jozsefem Spielmannem, dyrektorem “Biblioteki Telehiego” i Elekiem Szokoly, wicedyrektorem Ligi “Pro Europa”

3. Wieś Korond 25 lutego 1992:

– spotkanie ze słynną rodziną produkującą ceramikę – Erzebet Pal

4. Region Gyimes 26 lutego 1992:

– spotkanie z muzykami Janosem Zerkula – skrzypce i Reginą Fiko – gardon

5. Csiksereda (Mircurea-Ciuc) 26-27 lutego 1992:

– spotkania z Julianną Bodo, antropologiem, Vilmosem Tanczosem, etnografem i dziennikarzem, Istvanem Ferenczesem, poetą, Lajosem Balazsem, nauczycielem gimnazjum, etnografem

6. Sepsiszentgyorgy (Sfiutu George) 27 lutego 1992:

– spotkania z Marią Miklossy, malarką, żoną Sandora Plugora i Mihaly Jano, dyrektorem ośrodka kultury

7. Marosvasarhely (Tirgu-Mures) 28 lutego 1992:

– spotkania z zarządem Ligi “Pro Europa”, Zeno Fodorem, dyrektorem teatru “Ariel” i Jozsefem Spielmannem

8. Kolosvar (Cluj) 28-29 lutego 1992:

– spotkania z Mariusem Tabaco, reżyserem filmowym, Fundacją “Pontes” (“Mosty”) i Gyulą Sabo, dyrektorem Fundacji “Kriterion”

– spektakl “Łysa śpiewaczka” Eugene Ionesco

9. Nagyvarad (Oradea) 29 lutego 1992:

– spotkanie z Radu Enescu, pisarzem

– “dom tańca” z udziałem zespołu “Boganc”


III. Budapeszt 1-4 marca 1992:

– spotkanie na zamku z Csobą Gy. Kissem, dyrektorem Instytutu Europy Środkowej

– w Centrum Badań Socjalnych i Oświatowych Cyganów spotkanie z Jeno Zsigo, posłem do parlamentu cygańskiego i kierownikiem zespołu “Ando Drom”

– spotkanie z Jozsefem Zelnikiem, prezydentem Węgierskiego Funduszu Kultury

– spotkania z Attilą Szalai, dziennikarzem, Adamem Szeszteri z Młodzieżowego Forum Demokratycznego, Erzsebet Szenyan,
tłumaczką literatury polskiej

– spotkanie z Judit Vasarhelyi w Międzynarodowym Centrum Ekologicznym

– “dom tańca” z udziałem zespołu “Muzikas” i cymbalistów z Siedmiogrodu


IV. Praga 5-8 marca 1992

– spotkania ze Zbigniewem Machejem, zastępcą dyrektora Ośrodka Informacji i Kultury Polskiej, Mirą Haviarovą, pracownikiem MSZ, Ludkiem Bednarem, redaktorem pisma “Europa Środkowa” i Robertem Krackiem, profesorem historii i kultury europejskiej

– spektakl “Opera żebracza” Vaclava Havla