Ludzie starsi od początku są obecni w pracy Pogranicza. Na przestrzeni 27 lat zrealizowaliśmy wiele programów sięgając do wspomnień, doświadczeń i pamięci  starszych.

Tak, to Dziadkowie byli – strażnikami  starego porządku świata i  naszymi przewodnikami duchowymi. To oni  wprowadzali nas w prawdziwe pogranicze, w  jego tajemny elementarz, z nowymi dla nas pojęciami odnoszącymi się do skomplikowanej  historii miejsca, kultury, religii, czy wreszcie sąsiadów. Ze wsłuchiwania się w ich opowieści, z rozmów o przeszłości i tradycjach miasteczka powstawały m.in. Kroniki Sejneńskie i Filmowe Kolekcje filmów animowanych „ Opowieści Pogranicza” .Tak samo ”Sejneńska talia kart”, gra historyczna dla dzieci i młodzieży jest wynikiem wielu spotkań w najstarszymi i czerpania z ich pamięci.

Dzięki wspomnieniom najstarszych mieszkańców wiosek : Dusznicy, Żegar i Krasnogrudy mogliśmy odtworzyć historie dworu w Krasnogrudzie i jego dawnych mieszkańców, bliskiej rodziny Czesława Miłosza.

Podejmowaliśmy również wyprawy ku ludziom starym, jak choćby do wiosek polskich na Białorusi by poznawać ich  opowieści. Film  „Losy posłuchane” zrealizowany przez nas jest zapisem tych rozmów i spotkań.

Pojawienie się pracowni artystycznych dla Dorosłych i Starszych w naszej pracy było naturalną konsekwencją wszystkich tych działań. Choć impulsem do ich powstania było spotkanie z Uniwersytetem III Wieku, poszukującym nowych pomysłów na swoją działalność. Przyjęli  z pełną aprobatą naszą propozycję wielowątkowego programu. Bierzemy za ten program pełna odpowiedzialność. Zajęcia odbywają się  w Sejnach i Krasnogrudzie.

Przy tworzeniu  programu towarzyszył nam zamysł odwrócenia utrwalonego w kulturze modelu: gotowej oferty dla odbiorców. Od początku chcieliśmy widzieć naszych Seniorów jako twórców  i współuczestników.

Nazwaliśmy nasz program  Biblią Domową  czy Silva Rerum. Są to  działania artystyczno­-edukacyjne, obejmujące różnorodne grupy wiekowe. Wykorzystujemy kulturowy potencjał dziedzictwa przeszłości  naszego miejsca.

Już samo to, stawia naszych seniorów w centralnym miejscu, jako tych -  noszących w sobie pamięć tradycji dawnego świata-  z których wiedzy i doświadczenia będziemy czerpać.

Zazwyczaj dla babć i dziadków szykuje się laurki, prezenty, występy czy przygotowuje akademie. Starsi ludzie  rzadko stają się artystami, którzy coś tworzą wartościowego dla siebie i swoich najbliższych np. dla swoich wnuków. 

Nasza Silva Rerum to nic innego jak utrwalenie, zatrzymanie, ożywienie na różne sposoby opowieści o domu, rodzinie , przeszłości.  A w praktyce?...

W Pracowni Przyrody Seniorzy przygotowują album przyrodniczy  dla swoich najbliższych.To osobista opowieść o zapamiętanym z dzieciństwa świecie natury, o drzewach, ptakach, zwierzętach, z częścią ilustracyjną wykonaną samodzielnie, za pomocą różnych technik plastycznych.

W Pracowni Spiżarni pracują nad własną księgą kulinarną pełną potraw, ale i tajemnic rodzinnych związanych z przepisami, z domowym stołem i odbywającymi się przy nim uroczystościami.

W Pracowni Tkackiej poznają tradycyjne, litewskie techniki tkania charakterystyczne  dla naszego regionu,  po to, aby stworzyć własną tkaninę, która odtąd będzie testamentem rodzinnym, przekazywanym z pokolenia na pokolenia.

Natomiast w Pracowni Jednej Fotografii powstaje książka / album z opowieścią wywiedzioną ze zdjęcia, które zatrzymało jedną chwilę z przeszłości dając pretekst do wspomnień o ludziach, wydarzeniach i miejscach.

Wszystkie  pracownie  nawiązują do obecnych w pracy Pogranicza kategorii:  pamięć , dom i rodzina, miejsce zamieszkania ,sąsiedzi.

Uczestnicy mają świadomość, że to coś więcej niż projekt– to podróż w głąb siebie, w głąb  historii bliskiej.

Oprócz warsztatów artystycznych, zapraszamy ich do udziału w  naszej  codziennej pracy edukacyjnej. Sięgamy  do tematów ważnych dla Pogranicza od zawsze. I tak:

Krzysztof Czyżewski prowadzi swoją katedrę w formie cyklicznych wykładów poświęconych spotkaniu z innością i etosowi Pogranicza.

Małgorzata Sporek- Czyżewska prowadzi zajęcia dotyczące „historii mówionej” , które nazywamy „Losy posłuchane”. To spotkania z historią miejsc z których pochodzą uczestnicy widziana   poprzez pojedynczy ludzki los .

Ja  przygotowuję zajęcia poświęcone miasteczku,  dawnym mieszkańcom,  tradycjom dobrego sąsiedztwa i ważnym wydarzeniom tworzącym jego historię.

Program dla Dorosłych i Starszych w takim kształcie prowadzony jest w Pograniczu od roku. Nie wyznaczamy mu czasowych granic. Nie chcemy ulegać pokusie pośpiechu . Sami wzrastamy wraz z jego regularnym rytmem. W tej chwili korzysta z niego ok. 80 osób  z Puńska i z Sejn. Mamy poczucie, że zyskaliśmy ważnych i zaangażowanych współtwórców naszej pracy.

Wysłuchała i spisała Marta Kowerko-Urbańczyk