4 maja (piątek) - GOŚĆ POGRANICZA. BEATA HYŻY-CZOŁPIŃSKA. Prezentacja filmu dokumentalnego „OBŁAWA”. Biała Synagoga w Sejnach, g. 17.00. Film opowiada o Obławie Augustowskiej - największej powojennej zbrodni popełnionej przez sowietów na Polakach. 

 O FILMIE:

czas trwania filmu: 52’08” / autorka: Beata Hyży-Czołpińska

W 2015 minęło 70 lat od tzw. obławy augustowskiej ( zwanej niekiedy "Małym Katyniem"), czyli operacji przeprowadzonej w lipcu 1945 roku przez oddziały Armii Czerwonej i NKWD. Operacja ta miała na celu rozbicie i likwidację oddziałów podziemia niepodległościowego w rejonie Suwałk i Augustowa. Była to największa zbrodnia, dokonana na Polakach po II wojnie światowej, uznana za zbrodnię przeciwko ludzkości.

Oddziały radzieckie otoczyły tamtejsze wsie, aresztując mieszkańców, podejrzanych o kontakty z partyzantką niepodległościową. Zatrzymano ponad 7 tys. osób, które więziono,torturowano i przesłuchiwano w kilkudziesięciu miejscach. Około 600 osób zostało wywiezionych w nieznanym kierunku i wszelki ślad po nich zaginął.

Istnieje wiele hipotez, gdzie wywieziono i zamordowano aresztowanych, jednak wobec braku dostępu do jakichkolwiek dokumentów rosyjskich, dotyczących tej operacji wojskowej, sprawa ta pozostaje wciąż tajemnicą.

W 2011 roku rosyjski historyk Nikita Pietrow opublikował szyfrowaną depeszę wysłaną w lipcu 1945 roku, odnalezioną w archiwach KGB. Z depeszy wynika, że obława została przeprowadzona na osobisty rozkaz Józefa Stalina. .

Film dokumentalny zrealizowany w 2015 roku, przypominający to niewyjaśnione do dziś wydarzenie, był rekonstrukcją zdarzeń sprzed 70 lat, hołdem oddanym pamięci zaginionych i wołaniem o rozwiązanie zagadki ich losów.

Film zdobył następujące nagrody:

•          Nagroda Prezesa Zarządu TVP SA. na XXII Przeglądzie i Konkursie Dziennikarskim Oddziałów Terenowych TVP S.A. Wrocław 2015 za walory historyczne i artystyczne

•          Wyróżnienie honorowe Głównej Nagrody Wolności Słowa przyznane przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich za rok 2015 za publikacje z obronie demokracji i praworządności

•          Grand Prix w Ogólnopolskim Konkursie Audycja Historyczna Roku 2016 w kategorii: wydarzenie 

•          II Nagroda w kategorii Film Historyczny na XII Festiwalu Losy Polaków, Warszawa 2017

BEATA HYŻY-CZOŁPIŃSKA

Reżyserka filmów dokumentalnych; ukończyła Wydział Reżyserii Filmowej i Telewizyjnej w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi na kierunku: reżyseria, specjalność: scenariopisarstwo.

Nagrodzona na wielu polskich i międzynarodowych festiwalach filmowych m.in.: Grand Prix XVI Międzynarodowego Festiwalu Filmów Przyrodniczych im. W.Puchalskiego Łódź 2015 ( „Miejsce w raju” 2014), Circom Regional Denmark 2006 ( „Mastersi” 2005), Brazil's 3rd Disability Film Festival 2007( „Mastersi” 2005), International Film, TV & Radio Festival Tabor 2009 ( „Jedno słowo…” 2008), Х Atlant’ International Sportsfilm Festival Moskwa 2013 ( „Dojechać do końca…” 2010 ), Nagrody Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich za rok 2008 ( „Cztery pory roku Wiktora Wołkowa” 2007) i 2009 („Ostatnia książka Ryszarda Kapuścińskiego” 2008) , główne nagrody w Konkursie Dziennikarskim "Oczy otwarte" 2002 ( „Maszer” 2001) i 2007 ( „Wszystkiego było w życiu” 2006 ), nagroda Fundacji Monumentum Judaicum Lodzense na XIX Festiwalu Mediów w Łodzi " Człowiek w zagrożeniu" 2009 ( „Dekalog po dekalogu. Drugie.” 2008), nagrody na Przeglądach i Konkursach Dziennikarskich Oddziałów Terenowych TVP S.A. 2000, 2004, 2007, 2008, 2010, 2011, 2012.

Jej filmy o tematyce żydowskiej można oglądać w Instytucie Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Yad Vashem w Jerozolimie.

W 2010 roku otrzymała stypendium Marszałka Województwa Podlaskiego w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury.           

W 2014 roku za „wybitne zasługi na rzecz ukazywania najwartościowszych, często niedocenianych i nieznanych ludzi i miejsc tworzących kulturę regionu” otrzymała Nagrodę Marszałka Województwa Podlaskiego w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury.        

W 2016 i 2018 roku otrzymała stypendium Prezydenta Miasta Białegostoku przyznawane osobom profesjonalnie zajmującym się twórczościa artystyczną, upowszechnianiem kultury i opieką nad zabytkami.

Kadry z filmu "Obława"