TRAKT KRASNOGRUDZKI 
 

Pobyt młodzieżowej grupy polsko-litewskiej i szereg działań w Dworze w Krasnogrudzie. Na czas wakacji staną się oni gospodarzami tego miejsca. Jako przewodnicy przyjmować będą przybywających gości zaciekawionych historią i związkami rodzinnymi Krasnogrudy z Czesławem Miłoszem.

16 lipca 2005 r. rozpoczęła pracę grupa młodzieży polskiej i litewskiej, która przybyła do krasnogrudzkiego dworu. W jednej z jego części została zorganizowana wystawa i sala filmowa. W drugiej zamieszkała młodzież. To początek przedsięwziecia noszącego nazwę "Trakt Krasnogrudzki". 

Krasnogruda to popadły w ruinę i otoczony zapuszczonym parkiem dwór, malowniczo położony na brzegu jeziora Hołny-Meyera, blisko granicy polsko-litewskiej. Od Sejn oddalony jest o 7 km. Można dojechać do niego przez Żegary i potem przez wioskę Krasnogruda, albo też skręcając w Ogrodnikach z drogi prowadzącej do przejścia granicznego. 

Historia dworu jest niezwykle ciekawa, a szczególnego znaczenia dodaje jej fakt bliskich związków z tym miejscem Czesława Miłosza. Przed wojną dwór był własnością jego rodziny od strony matki, Weroniki Kunat. Przebywał w nim często w okresie młodości, pisał wiersze, doznawał miłosnych i życiowych wtajemniczeń, a po latach emigracji niejednokrotnie tu powracał. 

Od roku dzierżawcą dworu wraz z otaczającym parkiem jest "Pogranicze". Przygotowany jest już projekt gruntownej renowacji dworu i rewitalizacji jego otoczenia. Planowane jest utworzenie Międzynarodowego Centrum Dialogu w Krasnogrudzie. Istnieje szansa, że już wkrótce rozpocznie się pierwszy etap inwestycji, wspieranej ze środków Unii Europejskiej i Ministerstwa Kultury. 

Zanim to jednak nastąpi dwór w Krasnogrudzie ożyje już tego lata, w miesiącach lipcu i sierpniu. Stanie się tak za sprawą projektu "Trakt Krasnogrudzki", realizowanego przez działającą przy "Pograniczu" Klasę Dziedzictwa Kulturowego, prowadzoną przez Małgorzatę Sporek-Czyżewską i Wojciecha Szroedera. Ponad 20-osobowa grupa młodzieży polskiej i litewskiej zamieszkała we dworze i dokona w nim wielkiego sprzątania i podstawowych prac renowacyjnych, a także poznawać będzie jego historię oraz uczestniczyć w rozmaitych warsztatach twórczych. 

Dwór w Krasnogrudzie zostanie otwarty zarówno dla okolicznych mieszkańców jak i dla przybyszów ze świata. Odbywać się będą w nim wystawy fotograficzne, koncerty i biesiady. Młodzież będzie pełnić w dworze dyżury i służyć zwiedzającym informacją o historii tego miejsca i ludziach z nim związanych. Mieszkańcy okolicznych wiosek – Krasnogrudy, Żegar, Dusznicy, Sztabinek, Ogrodnik – zapoznają się z planami odrodzenia tego miejsca i możliwościami współpracy przy jego nowym zagospodarowywaniu. 

Oto wybrane działania w ramach programu "Trakt krasnogrudzki": 

1. Kufer Krasnogrudzki – od 10 lipca - gromadzenie pamiątek, dokumentów, fotografii związanych z dworem; dokumentowanie rozmów z członkami rodzin Miłoszów, Lipskich, Lipińskich i in. Oraz ze starszymi mieszkańcami okolic Krasnogrudy; świadectwa literackie, opowieści i legendy. Prowadzenie Małgorzata Sporek-Czyżewska 
Zebrany materiał zostanie wykorzystany w następujących formach: 
a) posłuży sporządzeniu dokumentacji miejsca, 
b) umożliwi przygotowanie wystawy w Białej Synagodze w sierpniu 2005, 
c) pomoże w przygotowaniu koncertu - wspólnego wieczoru muzyki i śpiewu w dniu 17 lipca 2005, na który zostaną zaproszeni okoliczni mieszkańcy. 
d) może dać zalążek muzeum w Krasnogrudzie 

Przyszłość Krasnogrudy - wystawa projektów i rysunków architektonicznych Rafała Winiewicza 

3. Powrót Miłosza – 13 lipca, środa, godz. 18 - opowieść Krzysztofa Czyżewskiego o micie powrotu w odniesieniu do życia i twórczości Czesława Miłosza oraz o jego szczególnym związku z Krasnogrudą 

4. Gościna we dworze – 16 lipca, sobota, godz. 15 - spotkanie we dworze z mieszkańcami okolicznych wiosek; pieśni, wspomnienia i rozmowy przy wspólnym poczęstunku 

5. Biesiada Krasnogrudzka – 17 lipca, niedziela, od godz. 18 - złożą się na nią: 

Wystawy fotografii - otwarcie trzech wystaw fotograficznych we dworze: 

"Powroty" – wystawa dokumentująca powroty Czesława Miłosza do Polski 
"Album Krasnogrudzki" – wystawa starych fotografii związanych z Krasnogrudą 
"Mój brat" – fotografie z archiwum Andrzeja Miłosza; towarzyszyć im będą projekcje filmów autora 

Muzyka klezmerska we dworze – koncert Kapeli Klezmerskiej Teatru Sejneńskiego 

6. Przestrzeń i miejsce – 17-24 lipca - warsztat prowadzony przez architekta Rafała Winiewicza 

7. Księga Krasnogrudy i okolic – 17-28 lipca - warsztat prowadzony przez Juratę Račinskaite z Wilna 

8. Przechodziświaty – 25 lipca-4 sierpnia - warsztat prowadzony przez Cynę i Erwina Schenkelbachów z Jerozolimy. Pomysł narodził się Jerozolimie, a związany jest z dziwnymi figurami, przypominającymi strachy na wróble, strzegące pól uprawnych w Palestynie. Te figury zostały nazwane "Przechodziświatami". Podobne chcielibyśmy zbudować w gospodarstwach wokół Krasnogrudy. W przedsięwzieciu będzie uczestniczył Erwin Schenkelbach, fotografik z Izraela, ur. w 1929 r. w Drohobyczu, pamiętający Bruno Schulza i jego żona Cyna. Figury powstaną z materiałów z danego gospodarstwa. W każdej z nich będzie zapisane imię miejsca. Na czas zimy "Przechodziświaty" w pochodzie przejdą do Białej Synagogi w Sejnach i będą dramatis personae spektaklu zimowego. Na wiosne przyszłego roku wróciłyby do Krasnogrudy. 

9. Mistyka przestrzeni - 29 lipca – 5 sierpnia - warsztat fotografii prowadzony przez Stanisława Wosia 

10. Mali Chasydzi Jerozolimy – 2 sierpnia, wtorek, godz. 17, Galeria "Papuciarnia", Sejny - wernisaż wystawy fotografii Erwina Schenkelbacha 

11. 14 sierpnia 2005 roku o godz. 17.30 we dworze w Krasnogrudzie spotkanie z poezją Czesława Miłosza, z pieśniami polskimi i litewskimi oraz wspomnieniami. Poprzedzone będzie ono Mszą św. w pierszą rocznicę śmierci Poety, odprawioną w kościele w Żegarach o godz. 16.00. 

12. Brama - to działania włączone w projekt Gra Szklanych Paciorków. Brama jest elementem tej gry. Chodzi o stworzenie trwałych obiektów materialnych, które wpiszą się w to miejsce. Powstaną cztery bramy, jako karty gry, księgi: brama dworu, brama miasteczka, brama w przestrzeń (na jezioro), brama w miejscu, gdzie w przyszłości stanie Wieża.